Intervertebral disk lesions، فتق ديسك،كمردرد، بيرون زدگي ديسك يا هرنيشن ديسك به بيماري اي اطلاق ميشود كه به هر علتي فضاي بين دو مهره كاهش يافته و فشار روي هسته ي ديسك باعث بيرون زدگي، پارگي و حركت ديسك بين مهره اي به سمت ريشه هاي عصبي نخاع ميشود كه باعث ايجاد درد هاي شديد در ناحيه ي كمر .لگن و پاها ميشود.اگر درد به پاها تير بكشد و مانع انجام كارهاي روزمره شود نشاندهنده ي وخامت اوضاع ميباشد.اگر در اين مرحله درمان صورت نگيرد ضعف عضلات و ناتواني در كنترل ادرار براي بيمار پيش خواهد امد.فتق ديسك معمولا در سن بالاي 40 سال اتفاق مي افتد ولي در جوانان نيز ديده ميشود.فتق ديسك از لحاظ شدت به 4 دسته تقسيم بندي ميشود كه در نوع چهارم ديسك پاره شده و مايع نوكلئوس در اطراف ريشه ي عصبي جريان دارد و ممكن است باعث فلج پاها شود.
علل ايجاد: ممكن است بر اثر يك فشار ناگهاني و زياد كه معمولا به صورت پيچشي به كمر وارد ميشود مانند بلند كردن يك شيء سنگين ايجاد شود.همچنين به دليل فشار هاي مكرر و كم در طولاني مدت بخصوص در شغل هاي اداري نشسته و يا افرادي كه به مدت طولاني مي ايستند ايجاد شود.معمولا درگيري ديسك در مهره هاي L4-L5/L5-S1 است.
علائم بيماري: درد مبهم در ناحيه ي كمر كه ممكن است به پا هم تير بكشد.ضربه به كمر برداشتن جسم سنگين و خم شدن طولاني مدت درد را تشديد ميكند.درد فرد را از خواب بيدار ميكند.كنترل ادرار بتدريج از دست ميرود.ممكن است راه رفتن بيمار سخت شود.عصب سياتيك معمولا درگير ميشود و عضلات پا دچار سفتي ميشوند.
درمان: در ابتدا فيزيوتراپ با استفاده از درمان هاي دستي و ماساژ هاي درماني و با استفاده از دستگاه هاي فيزيوتراپي درد و التهاب بيمار را كاهش ميدهد.اولين اقدام درماني استراحت دادن به بيمار بين يك تا دو هفته ميباشد.تجويز كمربند طبي توسط فيزيوتراپ.از كمربند فقط در هنگام كار يا فعاليت روزانه استفاده كند.ورزش ها و درمان هاي دستي فيزيوتراپي در بهبود اين عارضه نقش مهمي را ايفا ميكند.بايد به بيمار اموزش هاي لازم داده شود براي مثال بهتر است بيمار به پهلو بخوابد.در هنگام نشستن كمي به سمت عقب خم شود.حمل بار ،رانندكي ،كار بيشتر از 2 ساعت ممنوع ميباشد. اگر مشكلات كمردرد و فتق ديسك منجر به از بين رفتن كنترل ادرار و مانع راه رفتن و انجام كارهاي روزانه شد بيمار كانديداي جراحي است.معمولا به بيمار توصيه ميشود كه حدود يك سال تحت نظر فيزيوتراپ قرار گيرد. نمونه اي از تمرينات فيزيوتراپي :
